Nguồn website dethi123.com
1- NỘI DUNG TRỌNG T M CẦN ÔN TẬP
::: ont aro – 1. Tác giả, tác phẩm a) Tác giả
Phan Đình Diệu sinh năm 1936, quê ở huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Năm 1967, ông bảo vệ luận án tiến sĩ Toán – Lí tại Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Mát-xcơ-va mang tên Lô-mô-nô-xốp. Về nước, Phan Đình Diệu tham gia giảng dạy tại nhiều trường đại học ở Hà Nội. Ông là một trong những người có công đầu trong việc xây dựng kế hoạch đào tạo và phát triển ngành tin học tại Việt Nam, là Viện trưởng đầu tiên của Viện Khoa học Tính toán và điều khiển (nay là Viện Công nghệ thông tin, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), từng làm Phó Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam (nay là Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), Phó Chủ tịch Hội đồng quốc tế về toán học của các nước đang phát triển,… Bên cạnh việc nghiên cứu toán học, Phan Đình Diệu còn viết nhiều bài báo đáng chú ý bàn về nhiều vấn đề thuộc các lĩnh vực chính trị, xã hội, văn hoá,…
b) Tác phẩm
Tư duy hệ thống – nguồn sức sống mới của đổi mới tư duy thực chất là bản rút gọn (do chính tác giả thực hiện) của tiểu luận Tư duy hệ thống và đổi mới tư duy, in trong cuốn Một góc nhìn của trí thức. | 2. Nội dung, nghệ thuật
Bài viết khẳng định ưu thế của tư duy hệ thống trong việc tạo ra động lực mới cho công cuộc đổi mới tư duy hiện nay.
| – Đặc điểm nổi bật của tư duy cơ giới: quan niệm tự nhiên như một bộ máy, xét sự vật – đối tượng trong các quan hệ nhân quả, thường quy các quan hệ trong thực tế về các dạng đơn giản. Tư duy cơ giới gắn liền với quan điểm phân tích, cho rằng để hiểu toàn thể thì phải hiểu chi tiết. Tư duy cơ giới bắt nguồn từ nền văn minh Hi Lạp cổ đại và được phát triển mạnh mẽ từ thế kỉ XVII. Sang thế kỉ XX, khoa học gắn liền với tư duy cơ giới tỏ ra bất lực trong việc chiếm lĩnh, lí giải nhiều đối tượng phức tạp trong thực tế.
– Tư duy hệ thống được hình thành từ những tư tưởng và thành tựu của khoa học hệ thống, đồng thời được nảy sinh từ hoàn cảnh thời đại đã có nhiều thành tựu lớn làm thay đổi vốn hiểu biết của chúng ta về tồn tại.
Đặc điểm nổi bật nhất của tư duy hệ thống: “nhìn nhận vũ trụ như một toàn thể thống nhất không thể tách rời, trong đó tất cả các đơn vị cấu thành và các hiện tượng cơ bản sinh ra từ chúng đều tác động qua lại với nhau, chúng không thể được hiểu như những đơn vị độc lập mà là những phần liên thuộc hữu cơ với nhau của cái toàn thể”. Tư duy hệ thống rất cần đến sự tưởng tượng và mơ mộng, có khi bằng trực cảm, bằng sự mơ mộng và tưởng tượng, ta có thể thấu nhập được vào bản chất sự vật, hiện tượng, trong khi sự phân tích lí trí phải dừng bước ở cửa ngoài. Giữa tri thức và tưởng tượng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, chúng bổ sung cho nhau, nâng cao năng lực của nhau.
Để làm rõ hơn cách lập luận của mình, tác giả lí giải: “người ta nói hai cái một riêng lẻ đứng cạnh nhau chưa phải là cái hai, cái toàn thể bao giờ cũng lớn hơn tổng góp của các thành phần”. Vậy có thể suy luận, để nắm được cái tổng gộp dù sao cũng khá đơn giản vì nó là cái cụ thể, có thể hiểu. Để nắm được cái toàn thể khó hơn nhiều vì nó là cái trừu tượng. Cái toàn thể rõ ràng là một thách thức. Để chiếm lĩnh được nó, đương nhiên, ta cần phải trang bị cho mình phương pháp tư duy hệ thống.
Chúng ta đang bước vào công cuộc đổi mới tư duy nhằm đáp ứng những đòi hỏi của cuộc sống hiện đại, của thời đại, của sự phát triển đất nước. Tư duy hệ thống sẽ giúp chúng ta có một cách nhìn mới về thế giới và theo đó là một phương thức hành động mới mà chúng ta cần phải có. . – Hệ thống luận điểm và cách triển khai lập luận của tác giả trong bài viết thể hiện sự khoa học, hợp lí, đảm bảo tính lô gích cao.
– Văn phong rõ ràng, mạch lạc, kết hợp hài hoà giữa cảm hứng khoa học và cảm hứng chính trị – xã hội.
* Bài viết giúp người đọc Có được những hiểu biết cơ bản nhằm nhận thức đúng đắn về những đặc điểm của tư duy hệ thống và vai trò của tư duy hệ thống trong công cuộc đổi mới tư duy đã và đang diễn ra trong thời đại ngày nay.
.-
…
.
.
………
..
..
II – C U HỎI ÔN TẬP
1. Đặc điểm nổi bật nhất của tư duy hệ thống là gì? Tác giả đã đưa ra ví dụ nào nhằm giúp độc giả thấy rõ sự cần thiết của kiểu tư duy này trong việc nắm bắt
những phẩm chất “hợp trội” của hệ thống? Nêu thêm một số ví dụ khác để cho thấy anh (chị) đã hiểu đúng vấn đề.
| 2. Tư duy khoa học, tư duy hệ thống có cần đến sự tưởng tượng và mơ mộng không? Vì sao? Tri thức và tưởng tượng có mối quan hệ với nhau như thế nào? Tìm thêm ví dụ chứng tỏ phát minh khoa học có thể được nảy sinh cùng với sự hoạt động tích cực của trí tưởng tượng.
| 3. Tư duy hệ thống có cần cho việc tìm hiểu, khám phá văn học không? Vì sao? Nêu một số ví dụ cụ thể nhằm làm sáng tỏ vấn đề.